Yeni başlangıç, başlangıç, başlangıç-orta, orta, orta-ileri, ileri, usta… Dans sınıflarının seviye isimleri maalesef kapitalist sisteme yenik düşüyor. Yeni başlayan bir öğrenci yeni başlangıç ya da başlangıç olarak anılmaktan şikayetçi olmuyor doğal olarak ama bir iki ay geçip de yeni ayların veya kurların ödemelerini yapmaya başladıkça devam ettiği sınıfın isminde “başlangıç” kelimesinin geçmesi hoşuna gitmiyor. Öğrenci kaybetmek istemeyen eğitmen ve kurumlar da iki aylık öğrencilerin devam ettiği sınıfın ismini orta seviye yapıveriyor. İki ay içinde müstakbel dansçıların tango seviyelerinin orta seviye olacağına inanmak biraz endişe verici. İki ayda orta seviye olunuyorsa 1 yıl, 5 yıl veya 10 yıl sonra ne olunuyor mesela? Ortalama bir eğitim sürecinde bir ay 4 ders ve 4 pratiğe tekabül ediyor. Üçüncü ayında orta seviye olan dansçı adayının sekiz derste öğrenebileceği ve uygulayabileceği azami bilgi ve beceri nedir? Eğer gerçekten orta seviye denecekse dans denen şey bu kadar mı basit? Uygulaması bu denli mi kolay?
Kendi adıma son iki yıldır sınıf isimlendirmesinde değişikliğe gittim. İlk sekiz derslik program ilk adımlar, sonraki en az on iki ders başlangıç, ondan sonra başlangıç-orta, orta diye evrimleşerek ilerliyor. Tanışma dersinde niye böyle olduğunu uzun uzun anlatıyorum. Kafasına yatan öğrenci devam ediyor, egosuna yenik düşen “ben iki ay sonra ancak başlangıç seviyesi olacaksam gelmem. Filanca okulda üçüncü ayda orta seviye sınıfına geçiliyormuş” deyip gidiyor. Kendi durumumdan şikayetçi değilim. Şikayetçi olduğum sanat eğitiminin ucuzlaştırılması.
Kıyısından köşesinden müzikle, profesyonel olarak da spor ile uğraşan birisi olarak dans eğitimini bunların eğitimi ile kıyaslıyorum. Sekiz ders sonunda orta seviye piyano, bağlama, keman ya da davul çalan veya dengeli yumruk ve tekme kombinasyonları uygulayan görmedim şimdiye kadar. Bu süre sonunda en fazla yedi, sekiz temel akor arasında acemice geçişler duyulabiliyor veya basit yumruk tekme kombinasyonları akıcı olmayan bir şekilde yarım yamalak teknik ile uygulanabiliyor.
Peki iş dansa gelince niye her şeyi basitleştirme çabasındayız?
Yapılan şeyin sosyal ortamının epey geniş olması onun sanat olduğu gerçeğini değiştiriyor mu?
Ayaklar, bacaklar, kalça, bel, omuzlar ve kolların aktif olarak uyum içinde kullanılabilmesi bu kadar basit mi? Her fırsatta eskilerin sadece düz yürüyüş için bile yıllarca çalıştırdığını anlatanlar şimdi temel tutuş tekniklerini dahi henüz bilmeyen müstakbel dansçıları orta seviye olarak adlandırıyor. Üç sacada, iki boleo da varsa ileri seviye oluyor.
Bir yanım bunları söylerken öbür yanım da ısrarla başka bir şeyi savunuyor. İyi bir sosyal dansçı dans ederken keyif alan ve keyif verendir. Bu pencereden bakınca sanki teknik yeterlilik, müzikalite, tavır ve diğerleri gereksizmiş gibi geliyor; çelişkiye düşüyorum. Dansçı, sosyal dansçı, tangocu… Tango dansı ile ile uğraşan birisinden söz ederken hangisini kabul etmemiz gerekiyor? Konuyu bir sona bağlamayıp kendi içimde olduğu gibi tartışmaya açık bırakmak istiyorum.
Dansçıların tango seviyeleri böyle böyle arşa çıkarken güneşte eriyip yok oluyor.
